1052 m n.p.m.
Różnorodność
Turystyka

Pieniny Małe

Pasmo w Pieninach

Autor: Gabriela Solich Ostatnia modyfikacja: 20.09.24

Poznaj podregion

Pieniny Małe należą do wschodniej części pasma Pienin, rozciągającej się od Przełomu Dunajca po słowacką miejscowość Jarzębina. Charakteryzuje je różnorodność krajobrazu, dzięki której są doskonałym miejscem do wycieczek pieszych, rowerowych oraz narciarskich. Większość tych aktywności można uprawiać na specjalnie przygotowanych trasach w rezerwatach, które chronią niezwykłe formacje skalne i rzadko spotykane okazy przyrodnicze.

Nazwa
Pieniny Małe były znane pod swoją nazwą dopiero od połowy XIX wieku, wcześniej te tereny określano nazwą “Ruś Szlachtowska”
Pozostałości po kopalniach srebra
Pod Jarmutą można znaleźć nieczynne sztolnie, pozostałe po XVIII-wiecznych kopalniach srebra. Wstęp na ten teren jest wzbroniony, mimo to nadal opowieści o nich ciekawią nie tylko mieszkańców ale także przyjezdnych.
Dom symbolu Pienińskiego PN
W Wąwozie Homole można zobaczyć Niepylaka Apollo, rzadki okaz motyla, który jest symbolem Pienińskiego PN

Częste pytania

Jakie szlaki można znaleźć w Pieninach Małych?

Szlaki
1

Przez praktycznie całą ich granicę przebiega niebieski szlak turystyczny, będący przedłużeniem trasy...
Gdzie można znaleźć noclegi?

Ruch turystyczny
2

Można je znaleźć w okolicznych miejscowościach takich jak: Szczawnica, Krościenko oraz Jaworki. Opró...
Czy konieczne jest dokonywanie opłat przed wejściem na szlak?

Ceny
3

Zależy od miejsca w które się wybieramy. Na przykład przed wejściem do Wąwozu Homole trzeba uiścić ...
Jakie są zasady dotyczące turystyki z towarzystwem psa na tych terenach?

Ruch turystyczny
4

Niestety wprowadzanie psów na teren Pienińskiego PN i rezerwatu Biała Woda, Wysokie Skałki oraz Wąwó...

Relacja

Osadnictwo

Czyli kto, gdzie i kiedy

Najstarsze ślady osadnictwa na tych obszarach, odkryte w Wąwozie Homole i okolicach Jarmuty, datuje się na epokę brązu. Kolejne wzmianki dotyczące zaludnienia tych terenów pochodzą dopiero z XIII, XIV i XV wieku. Pierwsze udokumentowane miejscowości to chronologicznie: Leśnica, Czerwony Klasztor i Szczawnica. Później pojawiły się Szlachtowa i Jaworki, które wraz z Czarną i Białą Wodą tworzyły enklawę zamieszkaną przez łemkowską ludność znaną jako Ruś Szlachtowska. Głównie zajmowali się rolnictwem i pasterstwem, a po zakończeniu prac wędrowali, drutując garnki.
Po wojnie, w ramach Akcji Wisła, miejscowa ludność została przesiedlona, a na ich miejsce sprowadzono osadników głównie z terenów Podhala. Jednakże wioski po słowackiej stronie pozostały nienaruszone pod tym względem. Więcej szczegółowych informacji na ten temat można znaleźć w Muzeum Pienińskim, które jest idealną atrakcją dla osób spragnionych wiedzy, ciekawostek i oglądania niesamowitych rękodzieł.
Szlaki turystyczne

Szczyty bliskie i trochę dalsze

Szczyty niebijące rekordów wysokości czy popularności też zasługują na chwilę uwagi. Jak powszechnie wiadomo nie liczy się tylko cel, ale też droga do niego prowadząca.
Rozpoczynając tę krótką listę, warto wspomnieć o Wysokim Wierchu (o wysokości 898 metrów n.p.m.), do którego można dotrzeć ze wsi Szlachtowa, oddalonej o 4,6 km. Pokonanie tego dystansu zajmuje średnio 2 godziny marszu. Innym punktem rozpoczynającym może być góra Durbaszka, położona 2,1 km od celu, co zajmie około 40 minut marszu. Alternatywnie, dobrym punktem startowym jest słowacka miejscowość Wielki Lipnik (Veľký Lipník), skąd można dotrzeć na Wysoki Wierch, pokonując dystans prawie 4 km w około 1,5 godziny marszu.
Następną górą wartą zdobycia jest Durbaszka, na którą również prowadzi szlak ze wsi Szlachtowa. Dotarcie do niej wymaga ok. 2 godzin marszu, pokonując dystans 5,3 km. Dobrym punktem startowy są też Jaworki, oddalone o 5 km od Durbaszki. Można także dotrzeć tam z Wysokiego Wierchu, pokonując 1,9 km w około 40 minut, lub z Wysokiej, która jest oddalona o 1,7 km i wymaga około 30 minut marszu.
Nie można zapomnieć też o przełęczy pod Tokarnią (Lesnické sedlo) znajdującej się 2,5 km za Wysokim Wierchem, do której można dotrzeć spacerem trwającym 40 minut. Jej zapierające dech w piersiach widoki sprawiają, że jest idealnym miejscem na zrobienie wyjątkowych zdjęć.